„Plakat” Michał Batory

    Z twórczością Michała Batorego zetknęłam się dzięki współpracy z wydawnictwem Drzewo Babel. Biorąc książki wydane przez to wydawnictwo nie sposób nie zwrócić uwagi na ich okładki. Nietypowe. Minimalistyczne. Magiczne. Piękne.

Michał Batory - absolwent łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych. Jeden z najbardziej cenionych plakacistów na świecie. Realizuje zamówienia związane z przedstawieniami teatralnymi, koncertami, festiwalami, operami, spektaklami tanecznymi, współpracuje z wydawnictwami. Swoje prace prezentuje głównie na ulicach, gdzie odbiorcami jego sztuki są zwykli przechodnie.

Jego prace to połączenie surrealizmu z iluzją. Rzeczywistości z magią. Tego, co żywe z tym, co martwe oraz tego, co piękne z tym, co odrażające. Wszystko jest złudzeniem. Nic nie jest tym, czym się być wydaje…

„This is not an Advertisement”

     „Kiedy w 1929 roku René Magritte ukończył pierwszą wersję płótna Zdrada obrazów, na którym przedstawieniu fajki towarzyszył podpis To nie jest fajka, odbiorcy sztuki otrzymali wyraźne ostrzeżenie: nie daj się zwieść pozorom”.

Michał Batory jest kontynuatorem myśli i działań belgijskiego artysty. Jest mistrzem iluzji, który swoimi dziełami wymusza na odbiorcy pytania: Co jest prawdą a co nią nie jest? Co jest rzeczywistością a co tylko jej swobodną interpretacją?

Obok dzieł Michała Batorego nie da się przejść obojętnie, bo to co na pierwszy rzut oka wydaje się być oczywistością, na drugi już wcale takie oczywiste nie jest. Czy krzesło to jeszcze krzesło czy jedynie figura z cieniutkich liści? Czy dłonie to jeszcze dłonie czy już pianino a miotła to nadal miotła czy bukiet róż?

Batory nieustannie prowadzi wyrafinowana i inteligentną grę z odbiorcami sztuki. Zachęca do zastanowienie się nad realizmem obrazu, fotografii artystycznej i reklam fotograficznych. Pragnie, aby ludzie nie dali się zwieść pozorom, „nie przyjmowali ich beznamiętnie i bezwiednie”.

Artysta tym samym podejmuje dialog ze współczesną sztuka wizualną, ikonosferą. Swoimi pracami do zrozumienia, że plakat to już nie tylko bezpłciowa i bezduszna reklama oraz źródło informacji. Plakat, to również sztuka. Bardzo płciowa i pełna duszy. Zmuszająca widza do zatrzymania się na chwilę, zamyślenia, zadania pytań oraz – przede wszystkim – wywołująca emocje i będąca źródłem przeżyć estetycznych.

Batory w swoich dziełach stwarza majestatyczną iluzję. Piękną i magiczną. Tym bardziej magiczną, że stworzoną z najzwyklejszych rzeczy i przedmiotów codziennego użytku. Tych, które w rzeczywistości wcale magiczne nie są. Bo cóż magicznego w nożyczkach, ogryzkach jabłek, grzybach czy wacikach do uszu? Pozornie nic… Pozornie… Bo Batory potrafi te zwykłe rzeczy uczynić niezwykłymi, nadać im znaczenie, ożywić, zaczarować. I tak oto ogryzki jabłek stają się parą kochanków , nożyczki – baletnicą a grzyby to Dafnis i Chloe z opery pastoralnej Bodin de Boismortiera. Na dodatek – jak słusznie zauważa Katarzyna Matul – „wbrew pozorom, wiele kompozycji autora nie jest efektem obróbki w Photoshopie, ale rezultatem pracy rąk artysty-rzemieślnika-rzeźbiarza-zbieracza”.

Gdzie możemy obejrzeć prace Michała Batorego? Oczywiście dzisiaj w dobie Internetu możemy to zrobić za jego pomocą i aby nie szukać po całej sieci, zachęcam do odwiedzenia strony artysty, na której znajdziemy galerię prawie wszystkich (piszę prawie, bo sama zauważyłam brak kilku najnowszych prac) dzieł autora: http://www.michalbatory.com/

       Dla tych, którzy chcą mieć przyjemność obcowania z pracami artysty w bardziej namacalny sposób, polecam książkowe (albumowe) wydania jego dzieł, np. Grafikę emocjonalną lub Plakat – książkę wydaną na potrzeby wystawy prac Michała Batorego w Muzeum budynku Łazienek Królewskich w Warszawie (Galeria plenerowa i Stara Pomarańczarnia) w dniach 1 czerwca – 1 lipca 2012 r.

       Jako że posiadam formę książkową – zdecydowanie ją polecam. Tym bardziej, że każdy plakat jest zarazem pocztówką, która możemy odkleić i wysłać. Niebanalny i zarazem piękny prezent. Tak samo jak niebanalne i piękne są wszystkie dzieła Michała Batorego.
*źródło zdjęć: Galeria własna. Zakaz kopiowania i powielania bez zgody autora.
*źródło cytatów: K. Matul, To nie jest reklama, w: M. Batory, Warszawa 2012.

Ocena: 8/10

Za egzemplarz recenzyjny serdecznie dziękuję wydawnictwu Drzewo Babel.